woensdag 15 november 2017

Zuid-Afrika deel 1, Pretoria en Johannesburg

Van 28 september tot 20 oktober dit jaar, maakten mijn vrouw Annemiek, haar oudste zus Marijke, mijn zus Marian, onze dochter Mirte met haar vriend Dennis en ik een werkelijk schitterende rondreis, door Zuid-Afrika. Wij bezochten daar ook twee van mijn neven Paul en Hans met hun gezinnen, verbleven deels bij hun en maakten met hun hulp kennis met een enerverend, prachtig land, met ook grote contrasten. Een bijzonder woord van dank alvast aan Adri, de vrouw van Paul, die ons geweldig heeft geholpen met de voorbereiding van de reis en het tijdig vastleggen van veel accomodaties.
Voor nu beperk ik mij voornamelijk even tot de vogels welke ik op deze reis zoal zag. De schoonouders van Paul wonen aan de rand van een golfterrein in Pretoria. De eerste ochtend van ons verblijf aldaar, werd ik gewekt door allerlei vogelgeluiden die ik niet kon thuisbrengen: dus snel onder de douche en daarna naar buiten de tuin in, die direct overgaat in de gazons van het golfterrein. Marian was ook al buiten en wij besloten een wandeling te maken over het terrein, om te zien welke nieuwe soorten wij konden ontdekken.
Hadeda Ibis/Hadeda, Pretoria 29-09-2017
*Bij de foto's vermeld ik de Engelse, als ook de Zuid-Afrikaanse naam.
Hadeda Ibissen komen veel voor en zijn luidruchtige type's.
In het riet vond ik de eerste Knobbelmeerkoet.
Red-Knobbed Coot/Bleshoender
"Onze Koereiger" liep daar vlakbij over het gazon.
Western Cattle Egret/Veereier
Yellow-Billed Duck/Geelbekeend
Even later hadden wij onze eerste Klauwier te pakken: de Common Fiscal.
In de volksmond "Jackie Hangman" genoemd, vanwege het opprikken van zijn prooi op doorntakken.
Common Fiscal/Fiskaallaksman
Een bijzondere verschijning was de Muisvogel. In de boom naast het huis van Adri's ouders zagen wij een van de drie in Zuid-Afrika voorkomende soorten.
Speckled Mousebird/Gevlekte Muisvoël
Southern Masked Weaver juv./Swartkeelgeelvink
Cape Sparrow/Gewone Mossie
Grey Go-Away-Bird/Kwêvoël
De Go-Away-Bird is endemisch voor Afrika en behoort tot de familie van de Turaco's en Lourie's.
Dan nog een bijzonder vogeltje, 't Houtkappertje, behorend tot de familie van de Barbets en Tinkerbirds. Een ver neefje van de spechtenfamilie, die graag broedt in een stuk stam van de garenboom en als een drilboor zijn snavel in een gaatje slaat, om er een nestholte te maken.
Crested Barbet/Kuifkophoutkapper
Na dit toch wel zeer enerverende rondje vogelen en aansluitend een prima Engels ontbijt, bezochten wij die dag in de heuvels bij Sterkfontein, de rijkste vindplaats van resten van vroege mensachtigen ter wereld: The Cradle of Humankind. Zo behoort de schedel van "Mrs.Ples", tot de eerste gevonden resten van een aapmens.
Een andere net zo belangrijke ontdekking waren de vier voetbeentjes van een vroege mensachtige die de naam "Little Foot" kreeg. De eerste mensachtigen moeten hier ruim drie miljoen jaar geleden hebben geleefd. De grotten liggen in een prachtige omgeving, waar ik wederom wat nieuwe vogelsoorten vond.

Landschap bij Sterkfontein
Grotten bij Sterkfontein
Foto van een informatiepaneel in een vitrine
White-Fronted Bee-Eaters/Rooikeelbyvreters, Sterkfontein 29-09-2017
White-Fronted Bee-Eater/Rooikeelbyvreter
Southern Masked Weaver/Swartkeelgeelvink
De volgende ochtend lonkte de golfbaan weer en ook deze keer zagen wij weer een aantal nieuwe soorten. Een ritje samen met Adri's vader Tokkie (nee er is geen verband met onze Nederlandse Tokkie's -:), bracht ons ook weer op een paar andere locaties van dit uitgestrekte terrein.

African Reed Warbler/Kleinrietsanger
Common Myna/Indiese Spreeu, een introductievogel
Blacksmith Lapwing/Bontkiewiet
Pullie van de Bonte Kievit
Yellow-Billed Egret/Geelbekwitreier
Terwijl we met het golfkarretje een kleine omweg maakten door een aangrenzende woonwijk, zagen wij op een balkonrand ineens een Neushoornvogel zitten en nog wel een vogel met een grijs/zwarte snavel: "die zien we hier niet vaak" zei Tokkie.
African Grey Hornbill/Grysneushoringvoël
Tja en dan waren er opeens tientallen Tarentaal's, die vlak voor de huizen langs liepen.
Vrijwel altijd zie je onderweg deze vogels wel in de berm scharrelen. Hun koppie's op dat smalle halsje zijn wel apart en ook heel kleurrijk.
Helmeted Guineafowl/Gewone Tarentaal
Toch ook nog maar weer even een plekje inruimen voor mijn favoriete Houtkappertje. Geweldig leuke en kleurrijke vogel, met een duidelijk andere jizz (postuur-formaat-houding) dan wij hier kennen. De term jizz is mogelijk afgeleid van het Britse militaire acroniem GISS, wat staat voor General Impression of Size and Shape. Met dank aan Wim Kolber voor deze info.
Crested Barbet/Kuifkophoutkapper, Pretoria 30-09-2017
Na wederom een voortreffelijk, ja één keer raden, Engels ontbijt, bezochten wij eerst het Voortrekkersmonument dat herinnert aan de grote trektocht van de Afrikaner boeren vanuit de Kaapprovincie naar het noorden en noordoosten. Deze trektochten begonnen in 1834. Zij probeerden aan de Engelse overheersing te ontsnappen en nieuw land te verkrijgen, wat de nodige conflicten, moordpartijen en veldslagen met zich mee bracht. Bekende namen uit die periode zijn die van boerenleider Piet Retief, Zulu koning Shaka en diens broer Dingane


Beginnende lente ook in de tuinen rondom het Voortrekkersmonument
In de middag bezochten wij de botanische tuinen van Walter Sisulu bij Witwatersrand aan de rand van Johannesburg. Deze tuinen stonden op mijn lijstje, omdat daar al jaren Zwarte Arend, ofwel Verreaux's Eagle broedt.
Toevallig hoorde ik de avond er voor van Rita (Adri's moeder), dat het jong van de Zwarte Arenden daags ervoor was uitgevlogen. Deze arenden broeden vrij vroeg, n.l. in Mei, Juni en Juli. Nou hopelijk treffen wij de vogel nog in de buurt van het nest aan, dacht ik toen.
De tuinen trokken die zaterdagmiddag veel families uit de stad aan, om er een paar uur te verpozen.
Er was zelfs een bruiloftsfeest. Al met al een gezellige drukte vergelijkbaar met het Zuiderpark op een mooie lentedag. Het nest van de arenden vonden we achterin de tuinen boven naast de Witpoortjie-waterval. Van beneden gezien leek het echter verlaten.
Dennis, Paul en ik besloten de trap naar boven te nemen, rechts langs de waterval omhoog, om vandaar een betere blik op het nest te krijgen.
Was een pittige, maar niet al te lange klim, langs struiken en over rotsblokken.
Eenmaal boven, bleek naar ik wat al vermoedde, het nest verlaten te zijn.
Vermoedelijke nestlocatie van de Zwarter Arend, Walter Sisulu botanic gardens
Geen idee waar ouders en kind rondhingen, maar erg ver uit de buurt kon het niet zijn. We konden daar echter niet te lang blijven, omdat de dames ons beneden in de tuinen wel voor een bepaalde tijd terug verwachten, gezien een familiediner in Johannesburg einde middag.
Net toen ik mijn statief weer in wilde klappen, gebeurde er iets dat vogelen zo ontzettend mooi maakt. Nee, de arenden gaven nog steeds niet thuis, maar op het pad niet ver van ons vandaan zag ik ineens twee kleurrijke vogels: Wow.... Rotslijsters! Ik zag echter ook een gezin in de verte aan komen lopen voor de laatste bocht. Dat was dus heel snel handelen. Na een foto of acht,  zagen ze de wandelaars aankomen en prrt weg waren ze.
Cape Rock-Trush/Kaapse Kliplyster, Walter Sisulu botanic gardens 30-09-2017
Cape Rock-Trush, female
Vooral ook vanwege een vrij snel naderend onweer, moesten Paul en ik (Dennis was al veel eerder afgedaald) toch wel rap naar beneden. Eenmaal beneden zetten we er aardig de pas in, maar keken toch nog langs de rotwanden rechts van ons. "Is dat hem niet?" vroeg Paul en wees omhoog naar een vogel die vrijwel op de rand van de rotswand zat. Ik hoefde eigenlijk geen eens mijn kijker te pakken, want ik wist het al. Dit formaat, dit moest een arend zijn. Natuurlijk wil je zekerheid en die bood een blik door mijn kijker direct: Yes, een arend en vrijwel zeker de jonge Zwarte Arend!

De daarop volgende paar minuten waren complete hectiek. Het was al licht begonnen met regenen en mijn camera zat al in mijn rugzak. Die moest er razendsnel uit, zonnekap er op (en nu zeker met die regen + je moet nog schuin omhoog richten) en rain-shield over de zoomlens en camera getrokken.
Onderwijl had ik Paul gevraagd om in up-tempo de poten van mijn statief uit te draaien en vast te zetten. Ik maakte wat eerste opnames, maar zag al aan de arend dat ie niet lang zou blijven zitten. Kort hierna vloog hij op richting nestlocatie. Net toen ik de boel had ingepakt, zagen wij de oudervogels in een dode boom halverwege de rotswand zitten. Snel spoeden wij ons naar een kleine boom/grote heester naast een bruggetje, (ja erg handig met onweer), waar onder dekking van wat takken, ik nog wat opnames kon maken van beide arenden in de inmiddels gestaag doorzettende regen.

Verreaux's (Black) Eagle/Witkruisarend, Walter Sisulu botanic gardens 30-09-2017
Zwarte Arend, juveniel
Na een heel gezellig diner bij Nicola, de oudste dochter van mijn neef Hans en haar gezin en een waanzinnig zwaar onweer op de terugweg naar Pretoria, met overal blikseminslagen (ook deels in de boom van mijn favoriete houtkappertje: maar de vogels hebben het gelukkig overleefd), zei Tokkie: "Tomorrow morning at seven the wheels are rolling." Die zondagochtend stond ons vertrek naar Kruger National Park op de agenda.
Binnen twee/drie weken volgen er foto's en een verslag van de eerste dagen in Kruger.

12 opmerkingen:

Anoniem zei

Geweldig mooie serie foto's pap! En dat houtkappertje is zeker ook mijn favoriet! Wat een mooie kleuren.
Maar de andere fraaie exemplaren mogen er ook zeker zijn. Ik kijk uit naar je Kruger-serie!
Liefs,
Mirte

Maria zei

Nou nou, je pakt hier wel ff heel mooi uit! Wat een vakantie en wat een mooie vogels!! Geweldig. Ook de landschappen en stukje cultuur, prachtig!
groetjes, Maria

Marian zei

Mooie foto's John en leuk geschreven. Vooral de rotslijster is mooi(heb ik jammer genoeg toen niet gezien).

Wim van Yperen (kiekjesdief.nl) zei

Aha, nou begrijp ik waarom je zo lang 'uit de lucht' was. Dit verslag heeft je dagen werk gekost. Leuke herbeleving! Dank voor het delen.

Frans zei

Mooi blog John, je neemt de lezer gewoon mee naar Zuid Afrika... Wat een gevarieerd menu aan vogels heb je laten zien. En zoals Mirte al schreef, dat houtkappertje is echt bijzonder. Gefeliciteerd met de zwarte arenden.
Ik kijk al uit naar het vervolg van je Afrikabelevenissen.
Overigens ben ik net klaar met mijn tapuitenblog...
Groeten Frans

Ben van den Broek zei

Hallo John, mooi reisverslag. Heel bijzonder en goed beschreven. Natuurlijk voor mij ook enkele soorten die ik destijds ook in Zuid Afrika zag. Ben benieuwd naar het vervolg. Gr. Ben

John van der Graaf zei

Thanks dear!

John van der Graaf zei

Dank je Maria,
Was echt een geweldige reis.

John van der Graaf zei

Dank je zus. Tja dan had je ook die klim maar moeten maken -:)

John van der Graaf zei

Klopt Wim, is inderdaad veel werk. Zeker ook het bewerken van de foto's. Daar hebben wij het wel eens met elkaar over: dat het zo jammer is dat een aantal fotografen/vogelaars foto's zo maar op het net zetten. Juist dat beetje bewerken, doet de foto en dus ook het onderwerp veel meer recht.

John van der Graaf zei

Dank Frans,
Met ongeveer een week verschijnt het tweede blog.
Ik bekijk morgen je tapuiten blog (op waarneming zag ik al fraaie platen van die middag, dat ons geduld aardig op de proef werd gesteld).

John van der Graaf zei

Thanks Ben,
Ja er zullen wel meer soorten de revue passeren, die je herkent.
Ik ben ook wel benieuwd als er vogels tussen zitten, die jij bv niet hebt gezien. Let me know.
Grt., John