zondag 30 oktober 2016

Bergheggenmus op de Maasvlakte: wat een knaller!

Vrijdagochtend 21 oktober, had ik al heel vroeg Annemiek en Mirte naar Den Haag CS gebracht voor een familie uitstapje met louter dames naar Berlijn. Ik stond rond 9.00 uur nog een kleine strijk weg te werken, toen ik een DBAlert binnen hoorde komen en binnen een minuut een App'je, dat van Frans bleek te zijn "Ga je mee naar de Maasvlakte voor de Bergheggenmus?" Luidde de tekst. Allemachtig, de soort waar wij als vogelaars de laatste tien dagen zo naar uitkeken, vanwege de enorme influx van de soort bij de meeste ons omringende met name noordelijke landen. Dit zou eindelijk dan de eerste voor Nederland zijn. "Mozes, ik kom er aan" antwoordde ik Frans. Stress al om, stekker uit stopcontact getrokken, snel alle vogelspullen bij elkaar gezocht en jemig dacht ik, Wim en Harriet:
direct gebeld. Ze wilden heel graag mee:"OK, dan hebben jullie tien minuten." Hierna Frans in
's Gravenzande opgepikt en plank gas via het pontje bij Maassluis, naar de voormalige vuurtoren-vlakte op de Maasvlakte.
De eerste vogelaars waren er al en met de minuut werd de groep als maar groter. De vogel was echter uit beeld, maar was in een ander duindoorn-struweel ingevallen, aldus de ontdekkers van de Bergheggenmus, Jurriën van Deijk en Jacob Lotz. Na een kleine drie kwartier wachten, werd besloten de bosjes te doorzoeken, om te zien of de vogel er nog daadwerkelijk in zat. De zoekactie bleek negatief en de stemming raakte ietwat bedrukt: want waar was deze uiterst zeldzame heggenmus naar toe gevlogen.

Net toen ik met Frans, Harriet en Wim wilde gaan afstemmen, waar wij zouden gaan zoeken, klonk er gebrul vanaf de plek, waar de auto's geparkeerd stonden: Hij was in beeld!
Allemachtig, nu was het ieder voor zich en zo snel mogelijk bij de plek zien te komen, waar de vogel gezien werd. Dat viel nog niet mee met mijn statief en zwaarste lens, over een veld vol gaten van de konijnenholen. Uiteindelijk bereikte ik de locatie: hij zat n.b. in de greppel onderaan de dijk en dus niet ver van het water af, iets wat ik al vermoedde (ik had zelf bij de nieuwe stuifdijk langs het water willen gaan zoeken, maar hij zat dus nog aan deze kant). Het kostte nog de nodige moeite, om tussen de vele verhitte koppen van de al maar aanzwellende meute, een plekje te vinden waar ik de vogel in beeld kon krijgen. De gedachte dat hij hoog weg zou vliegen zonder dat ik hem gezien zou hebben, zou werkelijk ondraaglijk zijn. Opeens zag ik iets geels met zwart, achter de dichts bijzijnde planten- en kruidenrij: het was hem, de Bergheggenmus, maar hij kwam er jammer genoeg net niet uit.
Eerste glimp van de Bergheggenmus
Het eerste uur was de vogel, vermoedelijk door het inmiddels enorme aantal belangstellenden, vrij onrustig. Hij vloog een paar keer op, maar keerde toch steeds terug naar de greppel, om daar verder te gaan met foerageren.

Bergheggenmus vliegt op uit de vegetatie in de greppel.
De meute op de dijk, met Wim en Bas vd Burg er naast, negende en tiende van rechts
Het bleef erg lastig, om de vogel goed in beeld te krijgen, waar bij uiteindelijk toch een plekje bovenop de dijk, de beste kans gaf, om hem af en toe vrij te zien. Zo vertelde Wim mij, dat hij hem bij een konijnenholletje heel fraai had kunnen zien.
Maar, daar was ie dan opeens heel even: na minuten lang, vrijwel onzichtbaar, diep in de vegetatie te hebben rond gescharreld, kwam hij er toch een of twee seconden uit en vloog weer op. Net genoeg voor twee snelle foto's.
Bergheggenmus, Maasvlakte 21-10-2016
Nadien kon ik gelukkig toch nog een paar redelijke opnames maken en de vogel ook wat beter bekijken.
Bergheggenmus maakt sprongetje
Bergheggenmus tussen takkenspel
Warempel toch nog een paar foto's, waarop de vogel helemaal vrij in beeld is: iets wat de eerste uren van deze twitch, niet mee viel gezien de enorme drukte en het skulkerige en onvoorspelbare gedrag van de vogel.

Bergheggenmus, Maasvlakte 21-10-2016
Ben van den Broek, sloot wat later aan vanwege een afspraak, maar kreeg de vogel vrijwel direct vrij in beeld. Iets, wat later die middag na ons vertrek, nog een paar maal is gebeurd. De vogel leek te gaan slapen op de locatie, maar werd de dag er na, tot grote teleurstelling van velen, niet meer terug gevonden.

Waarnemers aan de parkeerzijde van de greppel, met Ben derde van rechts.
Bergheggenmus, met dank aan Ben voor zijn aanwijzingen bij deze opname
Ik  was aardig brak, na zo'n lange dag, maar wat een mega soort! Meer dan voldaan reden wij met zijn vieren weer huiswaarts. Nou, vooruit dan maar, omdat het zo'n zeldzame en fraaie soort is en de eerst twitchbare voor Nederland, nog een laatste foto.
Bergheggenmus, Maasvlakte 21-10-2016

woensdag 5 oktober 2016

Prachtige nazomer met vogels in diverse kleden en ....een Rosse Waaierstaart!

Wij waren nog geen twee weken terug uit Schotland (blog volgt deze herfst), of eind augustus waren er al meldingen in onze provincie, van de eerst Morinelplevieren op weg naar het zuiden.
Gelukkig vond ik met hulp van Hans ter Steege, deze vogel op een akker aan de Eerste Elsgeesterweg bij Voorhout aan het begin van de avond. Helemaal bijzonder werd het toen boer Langeveld de gerstplantjes op de akker ging bestrijden met een "mild" verdelgingsmiddel, ter voorbereiding op de bollenteelt.
Wij mochten desgevraagd even mee de akker op en konden nog een paar foto's maken van de plevier, bij een steeds verder ondergaande zon. Na kort overleg met Hans, of wij de Morinel nu moesten wegjagen (om aan het verdelgingsmiddel te ontkomen), of het even zouden aanzien, besloten wij tot het laatste.
De vogel wachtte erg lang, maar vlak voordat de tractor bij hem was, trippelde hij enkele meters opzij en kreeg daar wel een lichte neveldouche over zich heen. Gelukkig las ik de volgende dag op waarneming, dat de Morinelplevier die ochtend weer was gezien op dezelfde akker.
Morinelplevier Eerste Elsgeesterweg Voorhout, 26-08-2016                      
De jonge Morinel heeft slaap.




Overdag had een bezoekje aan de Maasvlakte weinig bijzonders opgeleverd aan vogels, maar vond ik wel deze dode Egel op de weg. Na een paar foto's van het onfortuinlijke diertje te hebben gemaakt, schoof ik hem voorzichtig naar de berm, waar de kraaien en eksters er wel raad mee zouden weten.
Hieronder een uitsnede, omdat ik de verschillende kleuren van de paardenvliegen opvallend vond.

Close-up van een dode egel, 2e Maasvlakte 26-08-2016

Maandag 5 september ging ik samen met Frans naar de Crezéepolder bij Sliedrecht voor een nog jonge Zwartkopgors. Nu heb ik in het verleden in Turkije en Griekenland wel adulte mannetjes gezien, maar dit kleed kende ik nog niet.
De laarzen, die we op mijn voorstel hadden aangetrokken, bleken eenmaal in de polder totaal overbodig: de kleigrond was gortdroog en het werd die ochtend wederom behoorlijk warm.
De gors was lastig te spotten: "ja we hadden hem net mooi in beeld, maar zijn hem even kwijt."
Dat zijn dan van die opbeurende teksten, waar Frans en ik nu niet echt vrolijk van werden. Sommige fotografen maken het helemaal bont, door met laten we maar zeggen, weinig inlevingsvermogen, het camerascherm onder je neus te willen duwen met dan de opmerking "kijk maar hoe mooi ie in beeld was". De beste tactiek is dan, direct benen te maken en nog even te roepen "ja ik geloof je, maar zie toch niets op je scherm, door de schittering van het licht."

Frans, uiterst links, speurend naar de Zwartkopgors.
Net op weg naar de auto voor een korte lunch-break (we hadden tot dan toe slechts een korte waarneming van enkele seconden van grote afstand), zagen wij een aantal vogelaars gericht naar dezelfde plek kijken: snel weer terug naar de betreffende rietvelden en warempel hij knalde uit de lage vegetatie aan onze kant omhoog, vloog mooi in een licht golvende vlucht naar de aangrenzende rietkraag en viel God lof, daar vrij hoog in zodat hij al mee wuivend op de wind toch goed te zien was. Foto's maken moest razend snel en je moest het geluk hebben, dat de rietpluim er voor net opzij bewoog. Wel een opvallend licht getekende gors, met kenmerkend groot oog en stevige snavel.

Zwartkopgors 1e kj Crezéepolder Sliedrecht, 05-09-2016
Door een strakke actie van Max Berlijn, die de Zwartkopgors met zijn scoop terug vond in lage en vrij dichte vegetatie op het andere veld, konden wij de Gors uiteindelijk ook op de grond waarnemen.

Zwartkopgors Sliedrecht, 03-09-2016
Vrijdag 9 september even langs de Groene Jonker bij Noorden voor een Gestreepte Strandloper.
Aantal jaren geleden had ik de soort al gezien in de Oostvaardersplassen, maar van grote afstand.
Deze vogel, afkomstig uit N-Amerika, of NO-Siberiē, zat behoorlijk dichtbij en werkte prima mee, in tegenstelling tot mijn UV filter, waarvan het glas ineens los lag te rammelen in de vatting.
Toch nog twee aardige platen kunnen maken. Tevens adulte Slechtvalk en Porseleinhoen ter plaatse.
Gestreepte Strandloper Groene Jonker 09-09-2016

Gestreepte Strandloper en Watersnip
Zondagmiddag 18 september, bij aanhoudend fraai weer, zwom er een Roodkeelduiker in vrijwel volledig zomerkleed bij ons in de haven. In winterkleed zien wij de soort geregeld, maar deze melding die via Wim van Yperen en de App-groep doorkwam, was een bliksembezoekje wel waard.

Roodkeelduiker in zomerkleed, Scheveningen buiten haven, 18-09-2016
Roodkeelduiker met het gestreepte zomerpatroon op kop en nek.
Ter hoogte van het oude zuider havenhoofd, werd ik door een Amerikaans echtpaar opmerkzaam gemaakt op twee vogels, die aan het rusten waren op de buitenste blokken: Wow, Kanoeten en prachtig in het late middaglicht. Tja het kan meezitten natuurlijk en vaak zijn die onverwachte momenten toch ook wel heel leuk. Deze vogels broeden in de hoog arctische gebieden.

Kanoeten, Scheveningen buiten haven, 18-09-2016
De linker vogel is op zeker een juveniel (perzik kleurige buik en fijnere tekening op dekveren)
Dinsdag 20, de derde dinsdag van september, op Prinsjesdag, komt er halverwege de middag een DBA alert binnen: "Ik moet NU weg" roep ik tegen Annemiek mijn vrouw: ik kon mijn ogen niet geloven, maar Jorrit Vlot vindt een Rosse Waaierstaart op de Maasvlakte aan het begin van de Slufter, nabij het Oostvoornse meer. NB de vogel die boven aan mijn dip-lijstje staat en nu dus de tweede voor Nederland en dat slechts drie jaar na Petten.
Precies drie jaar geleden stond ik daar bij een boerderij op een zaterdagochtend vroeg met nog 50-60 andere vogel-mannen en -vrouwen voor wat, ja voor niets: de vogel was in de nacht gevlogen, verstoord, of voor de kat. En nu deze melding: stress alom, Frans gebeld, die stom toevallig bij het zuider was en met de auto. "Frans, nu", anders vorder ik onze auto (Annemiek wilde net weg voor boodschappen). "Ik kom er aan" was het antwoord.
Via pondje Maassluis, naar de locatie geknald. Auto in de berm naast de andere wagens en zo snel mogelijk naar het hek, waar al aardig wat waarnemers stonden. En ja daar gaan we weer; net even uit beeld: gloeiende, gloeiende als we hem maar te zien krijgen. "Daar komt ie weer roept iemand, hier vlak achter het hek." Ja, waar daar, of hier? Het leek een eeuwigheid te duren, maar een vrouw achter mij geeft de goede kijkrichting aan: "daar bij die paardenbloemen bijna recht hiervoor."
En ja dan zie ik de Waaierstaart, Halleluja! de smet van Petten is in één klap uitgewist, wat een Lifer!

Rosse Waaierstaart Maasvlakte, 20-09-2016


Hoewel de vogel soms slechts enkele meters achter het hek zat, viel een goede opname maken nog niet mee, vanwege met name dat hekwerk. Voordeel was, dat het onnodige verstoring voorkwam.
Maar wat een euforie, een Rosse Waaier heel dichtbij en dat op een uur, of minder van ons huis.
Donderdagmiddag kon ik nog even langs de vogel gaan, met het keukentrapje in de auto. Dat leek erg handig, omdat je op die manier net je camera op de bovenste buis van het hekwerk kon laten rusten en dan geen hinder van het gaas had. De Waaierstaart werkte maar kort mee en was daarna lange tijd uit beeld, om vervolgens uit de dekking hoog het talud op te vliegen, invallend in het dichte struweel:
einde oefening voor die dag.

Rosse Waaierstaart rustend met afhangende vleugels
Met een sprongetje op jacht naar insecten, 22-09-2016
Vrijdagochtend 23 september, de voorlaatste dag, dat de vogel twitchbaar was, zou ik samen met Don naar de Biesbosch gaan voor Zeearenden. We besloten eerst langs de Rosse Waaierstaart te gaan, omdat Don de vogel nog niet gezien had. Uiteindelijk bleven wij er vele uren, het was stralend weer, de vogel liet enkele malen haar volledige waaier zien, maar verbleef al die tijd vrij hoog op het taluud, daalde soms iets af, maar ging dan weer geregeld schuil achter takjes/blaadjes.

Rosse Waaierstaart met nagenoeg volledig uitgewaaierde staart, 23-09-2016
Rosse Waaierstaart Maasvlakte 23-09-2016
Waarnemers Bart, Roland, Don (met kijker) en Ab bij de Rosse Waaierstaart
Tot slot nog een opname gemaakt op de middag, dat de vogel ontdekt werd door Jorrit Vlot en zijn twee vrienden. En ja, wat een heerlijke gedachte, om van de winter als ik bij Petten weer langs die bewuste boerderij rijd, te denken .... Yes I have got him!
Rosse Waaierstaart Maasvlakte bij Slufter ZO, 20-09-2016